Svar
uppá
fyrispurning frá Gunnvør Balle, løgtingskvinnu, í løgtingsmáli nr. S-49/2013, viðvíkjandi
“Anitu”
Spurningurin var soljóðandi:
1. Hví gav Sjóvinnustýrið ikki Anitu siglingarbann eftir vanlukkuna umborð á Anitu, tá § 33 í lóg
um trygd á sjónum heimilar Sjóvinnustýrinum hesum?
2. Er landsstýrismaðurin samdur við niðurstøðuna hjá Sjóvinnustýrinum?
3. Metir landsstýrismaðurin at trygdin hevur verið í lagi umborð á Anitu?
4. Hvat ger landsstýrismaðurin við, at arbeiðsloyvini hjá manningini umborð á Anitu ikki vóru í
lagi?
5. Hóast Sjóvinnustýrið alment frásigur sær at fremja eftirlit við útlendskari manning, hevur
Sjóvinnustýrið so ikki generella skyldu at fremja eftirlit við, at skip undir føroyskum flaggi í
føroyskum sjógvi lúka krøvini um trygd umborð, og at umstøðurnar hjá manningini annars eru í
samsvari við treytir/krøv í altjóða sáttmálum/ásetingum?
6. Er nakar myndugleiki, ið tryggjar, at manningin fær sína hýru fyri túrin, aftaná at teir eru
heimfarnir?
7. Í mars í 2013 meldaði Fiskimannafelagið Anitu til ymsar myndugleikar, m.a Vinnumálaráðið,
hvat hevur ráðið svarað felagnum?
8. Eru nøkur viðurskifti viðvíkjandi Anitu, sum landsstýrismaðurin ikki heldur kunnu góðtakast,
um so er, hvørji eru hesi, og hvat ætlar landsstýrismaðurin at gera við júst hetta málið og fyri at
fyribyrgja, at hesi ikki henda aftur?
Svar:
Til nr. 1
Í ítøkiliga førinum við Anitu vóru fortreytirnar fyri at seta siglingarbann ikki mettar at vera til
staðar. Sjóvinnustýrið kann við heimild í § 33 í løgtingslóg um trygd á sjónum seta einum skipi
siglingarbann, um skipið er fongt við brekum, ella tað eru aðrar umstøður, ið kunnu seta lív og
heilsu í vanda hjá teimum umborð. Upplýsingarnar, sum komu fram beint eftir vanlukkuna, bendu á
eitt arbeiðsóhapp, og ongar ábendingar vóru um, at nakað var galið við sjálvum skipinum, ella at lív
ella heilsa hjá manningini annars var í vanda. Eitt siglingarbann er eitt hitt mest inntrívandi átakið
mótvegis einum skipi, og tí setir lóggávan eisini strong krøv til fortreytirnar fyri at seta
siglingarbann. Leikluturin hjá Sjóvinnustýrinum sum kanningarmyndugleiki í sambandi við
vanlukkur á sjónum og reglurnar í sjólógini um sjófrágreiðing góvu heldur ikki Sjóvinnustýrinum
haldgott grundarlag fyri at kalla skipið til lands alt fyri eitt.
Til nr. 2 / 3
Ja, eg eri samdur við metingini hjá Sjóvinnustýrinum. Tað er ikki heimild hjá Sjóvinnustýrinum at
seta siglingarbann, uttan so, at mett verður, at skipið er í so óforsvarligum standi tøkniliga ella
trygdarliga, at tað er til vanda fyri manningina. Eg havi fingið upplýst, at tann 16. januar 2014, tað
vil siga einans tríggjar vikur áðrenn vanlukkuna, er skipið sýnað av “klassanum”, og tá var ongin
serlig viðmerking um standin á skipinum.
Sjóvinnustýrið viðger málið sum eina arbeiðsvanlukku, og sum í hesum føri tíverri hevur verið
atvoldin til, at ein persónur hevur mist lív.
Reglurnar í sjólógini um sjófrágreiðingina áseta, at skiparin “snarest muligt” og í seinasta lagi tveir
dagar eftir, at skipið er komið til lands, skal biðja um sjófrágreiðing um vanlukkuna. Ábyrgdin av
hesum liggur ikki hjá Sjóvinnustýrinum, men tað áliggur reiðaranum, ella í fyrstu atløgu,
skiparanum at meta um, nær hann skal fara til lands við skipinum.
Til nr. 3
Eftirlitsvitjanir umborð á Anitu eftir vanlukkuna vístu ymiskar manglar við trygdarvenjingum,
skrásetingum o.ø. Eftirlitsvitjaninar hava tó ikki staðfest teknisk brek við sjálvum skipinum, sum
kunnu sigast at vera orsøkin til vanlukkuna, tá ein maður fór fyri borð. Viðmerkjast skal tó, at
Sjóvinnustýrið ikki er liðugt við sínar kanningar enn.
Til nr. 4
Útlendingamál er ikki yvirtikið málsøki sambært lóg nr. 79. frá 12. mai 2005 um máls og málsøki
føroyskar myndugleika at yvirtaka (yvirtøkulógin). Tað er sostatt ríkismyndugleikarnir, sum umsita
málsøkið. Leikluturin hjá føroyskum myndugleikum er avmarkaður til at ummæla umsóknir um
arbeiðs- og uppihaldsloyvi í Føroyum. Tá ið tað kom fram, at manningin umborð á Anitu ikki hevði
neyðug arbeiðs- og uppihaldsloyvi í Føroyum, tóku donsku útlendingamyndugleikarnir avgerð um
at senda teir av landinum, sum er vanlig mannagongd í slíkum málum.
Til nr. 5
Sjóvinnustýrið frásigur sær ikki at fremja eftirlit við útlendskari manning innan tey
myndugleikaøki, sum Sjóvinnustýrið umsitur, eins og Sjóvinnustýrið sum myndugleiki ikki ger
mun á, um eitt skip er mannað við føroyingum ella útlendingum. Sum hjá flestu føroysku almennu
stovnum er arbeiðsøkið hjá Sjóvinnustýrinum stórt og víttfevnandi, og neyðugt er áhaldandi at
raðfesta uppgávurnar í mun til arbeiðsorkuna.
Til nr. 6
Nei, tað er eingin almennur myndugleiki sum tryggjar, at manning á fiskiskipum fær sína hýru fyri
túrin aftaná at teir eru heimfarnir.
Til nr. 7
Fyrispurningurin er nágreinaður til, at talan er um eitt mál, sum hevur verið hjá
Innlendismálaráðnum, sum varaði av Útlendingastovuni í mars 2013. Og upplýst er, at
Fiskimannafelagið einans hevur fingið ta svar frá Útlendingastovuni, at málið er móttikið.
Eg havi vent mær til Útlendingastovuna hesum víðvíkjandi og har havi eg fingið upplýst, at
Fiskimannafelagið tann 6. mars 2013 hevur sent fyrispurning um ólógliga arbeiðsmegi umborð á
Anitu. Og at Útlendingastovan tann 7. mars 2013 hevur svarað “...at Útlendingastovan sum / 3
hoyringsmyndugleiki viðger umsóknir um uppihalds- og arbeiðsloyvi, meðan eftirfylgjandi eftirlit
við útlendskari arbeiðsmegi hoyrir undir málsøkið hjá politinum.
Tú (t.e. Fiskimannafelagið) eigur sostatt at venda tær til politiið við hesum upplýsingum.”
Til nr. 8
Eg kann sjálvsagt einans svara fyri mítt egna málsøki, og har meti eg ikki, at tað eru nøkur
viðurskifti sum ikki kunnu góðtakast. Eg harmist sjálvsagt, at ein arbeiðsvanlukka á føroyskum
fiskiskipi hevur kraft eitt mannalív, sum í hesum føri umborð á Anitu. Hinvegin er tað skiparin sum
hevur evstu ábyrgdina og leiðsluna umborð á skipinum og sum eisini áður upplýst, reiðarin ella
skiparin, sum høvdu avgerðarrætt um at skipið skuldi sigla til lands. Sjóvinnustýrið hevði ikki orsøk
at meta, at skipið var fongt við brekum ella tað eru aðrar umstøður, ið kunnu seta lív og heilsu í
vanda hjá teimum umborð og harvið kunna seta siglingarbann til Anitu.
Johan Dahl
landsstýrismaður
uppá
fyrispurning frá Gunnvør Balle, løgtingskvinnu, í løgtingsmáli nr. S-49/2013, viðvíkjandi
“Anitu”
Spurningurin var soljóðandi:
1. Hví gav Sjóvinnustýrið ikki Anitu siglingarbann eftir vanlukkuna umborð á Anitu, tá § 33 í lóg
um trygd á sjónum heimilar Sjóvinnustýrinum hesum?
2. Er landsstýrismaðurin samdur við niðurstøðuna hjá Sjóvinnustýrinum?
3. Metir landsstýrismaðurin at trygdin hevur verið í lagi umborð á Anitu?
4. Hvat ger landsstýrismaðurin við, at arbeiðsloyvini hjá manningini umborð á Anitu ikki vóru í
lagi?
5. Hóast Sjóvinnustýrið alment frásigur sær at fremja eftirlit við útlendskari manning, hevur
Sjóvinnustýrið so ikki generella skyldu at fremja eftirlit við, at skip undir føroyskum flaggi í
føroyskum sjógvi lúka krøvini um trygd umborð, og at umstøðurnar hjá manningini annars eru í
samsvari við treytir/krøv í altjóða sáttmálum/ásetingum?
6. Er nakar myndugleiki, ið tryggjar, at manningin fær sína hýru fyri túrin, aftaná at teir eru
heimfarnir?
7. Í mars í 2013 meldaði Fiskimannafelagið Anitu til ymsar myndugleikar, m.a Vinnumálaráðið,
hvat hevur ráðið svarað felagnum?
8. Eru nøkur viðurskifti viðvíkjandi Anitu, sum landsstýrismaðurin ikki heldur kunnu góðtakast,
um so er, hvørji eru hesi, og hvat ætlar landsstýrismaðurin at gera við júst hetta málið og fyri at
fyribyrgja, at hesi ikki henda aftur?
Svar:
Til nr. 1
Í ítøkiliga førinum við Anitu vóru fortreytirnar fyri at seta siglingarbann ikki mettar at vera til
staðar. Sjóvinnustýrið kann við heimild í § 33 í løgtingslóg um trygd á sjónum seta einum skipi
siglingarbann, um skipið er fongt við brekum, ella tað eru aðrar umstøður, ið kunnu seta lív og
heilsu í vanda hjá teimum umborð. Upplýsingarnar, sum komu fram beint eftir vanlukkuna, bendu á
eitt arbeiðsóhapp, og ongar ábendingar vóru um, at nakað var galið við sjálvum skipinum, ella at lív
ella heilsa hjá manningini annars var í vanda. Eitt siglingarbann er eitt hitt mest inntrívandi átakið
mótvegis einum skipi, og tí setir lóggávan eisini strong krøv til fortreytirnar fyri at seta
siglingarbann. Leikluturin hjá Sjóvinnustýrinum sum kanningarmyndugleiki í sambandi við
vanlukkur á sjónum og reglurnar í sjólógini um sjófrágreiðing góvu heldur ikki Sjóvinnustýrinum
haldgott grundarlag fyri at kalla skipið til lands alt fyri eitt.
Til nr. 2 / 3
Ja, eg eri samdur við metingini hjá Sjóvinnustýrinum. Tað er ikki heimild hjá Sjóvinnustýrinum at
seta siglingarbann, uttan so, at mett verður, at skipið er í so óforsvarligum standi tøkniliga ella
trygdarliga, at tað er til vanda fyri manningina. Eg havi fingið upplýst, at tann 16. januar 2014, tað
vil siga einans tríggjar vikur áðrenn vanlukkuna, er skipið sýnað av “klassanum”, og tá var ongin
serlig viðmerking um standin á skipinum.
Sjóvinnustýrið viðger málið sum eina arbeiðsvanlukku, og sum í hesum føri tíverri hevur verið
atvoldin til, at ein persónur hevur mist lív.
Reglurnar í sjólógini um sjófrágreiðingina áseta, at skiparin “snarest muligt” og í seinasta lagi tveir
dagar eftir, at skipið er komið til lands, skal biðja um sjófrágreiðing um vanlukkuna. Ábyrgdin av
hesum liggur ikki hjá Sjóvinnustýrinum, men tað áliggur reiðaranum, ella í fyrstu atløgu,
skiparanum at meta um, nær hann skal fara til lands við skipinum.
Til nr. 3
Eftirlitsvitjanir umborð á Anitu eftir vanlukkuna vístu ymiskar manglar við trygdarvenjingum,
skrásetingum o.ø. Eftirlitsvitjaninar hava tó ikki staðfest teknisk brek við sjálvum skipinum, sum
kunnu sigast at vera orsøkin til vanlukkuna, tá ein maður fór fyri borð. Viðmerkjast skal tó, at
Sjóvinnustýrið ikki er liðugt við sínar kanningar enn.
Til nr. 4
Útlendingamál er ikki yvirtikið málsøki sambært lóg nr. 79. frá 12. mai 2005 um máls og málsøki
føroyskar myndugleika at yvirtaka (yvirtøkulógin). Tað er sostatt ríkismyndugleikarnir, sum umsita
málsøkið. Leikluturin hjá føroyskum myndugleikum er avmarkaður til at ummæla umsóknir um
arbeiðs- og uppihaldsloyvi í Føroyum. Tá ið tað kom fram, at manningin umborð á Anitu ikki hevði
neyðug arbeiðs- og uppihaldsloyvi í Føroyum, tóku donsku útlendingamyndugleikarnir avgerð um
at senda teir av landinum, sum er vanlig mannagongd í slíkum málum.
Til nr. 5
Sjóvinnustýrið frásigur sær ikki at fremja eftirlit við útlendskari manning innan tey
myndugleikaøki, sum Sjóvinnustýrið umsitur, eins og Sjóvinnustýrið sum myndugleiki ikki ger
mun á, um eitt skip er mannað við føroyingum ella útlendingum. Sum hjá flestu føroysku almennu
stovnum er arbeiðsøkið hjá Sjóvinnustýrinum stórt og víttfevnandi, og neyðugt er áhaldandi at
raðfesta uppgávurnar í mun til arbeiðsorkuna.
Til nr. 6
Nei, tað er eingin almennur myndugleiki sum tryggjar, at manning á fiskiskipum fær sína hýru fyri
túrin aftaná at teir eru heimfarnir.
Til nr. 7
Fyrispurningurin er nágreinaður til, at talan er um eitt mál, sum hevur verið hjá
Innlendismálaráðnum, sum varaði av Útlendingastovuni í mars 2013. Og upplýst er, at
Fiskimannafelagið einans hevur fingið ta svar frá Útlendingastovuni, at málið er móttikið.
Eg havi vent mær til Útlendingastovuna hesum víðvíkjandi og har havi eg fingið upplýst, at
Fiskimannafelagið tann 6. mars 2013 hevur sent fyrispurning um ólógliga arbeiðsmegi umborð á
Anitu. Og at Útlendingastovan tann 7. mars 2013 hevur svarað “...at Útlendingastovan sum / 3
hoyringsmyndugleiki viðger umsóknir um uppihalds- og arbeiðsloyvi, meðan eftirfylgjandi eftirlit
við útlendskari arbeiðsmegi hoyrir undir málsøkið hjá politinum.
Tú (t.e. Fiskimannafelagið) eigur sostatt at venda tær til politiið við hesum upplýsingum.”
Til nr. 8
Eg kann sjálvsagt einans svara fyri mítt egna málsøki, og har meti eg ikki, at tað eru nøkur
viðurskifti sum ikki kunnu góðtakast. Eg harmist sjálvsagt, at ein arbeiðsvanlukka á føroyskum
fiskiskipi hevur kraft eitt mannalív, sum í hesum føri umborð á Anitu. Hinvegin er tað skiparin sum
hevur evstu ábyrgdina og leiðsluna umborð á skipinum og sum eisini áður upplýst, reiðarin ella
skiparin, sum høvdu avgerðarrætt um at skipið skuldi sigla til lands. Sjóvinnustýrið hevði ikki orsøk
at meta, at skipið var fongt við brekum ella tað eru aðrar umstøður, ið kunnu seta lív og heilsu í
vanda hjá teimum umborð og harvið kunna seta siglingarbann til Anitu.
Johan Dahl
landsstýrismaður
Ingen kommentarer:
Send en kommentar