torsdag den 30. maj 2013

manglandi brúkaravernd viðv. keyp og sølu av ogn

Gunvør Balle
løgtingskvinna
Nr. 53/2013


Fyrispurningur eftir Tingskipanini § 52a

Fyrispurningur um manglandi brúkaravernd viðvíkjandi keypi og sølu av ogn, settur Kára P. Højgaard, landsstýrismanni í innlendismálum (at svara skrivliga eftir § 52a)


1.     Eru skipanirnar við støðufrágreiðing og ognarskiftistrygging viðvíkjandi keypi og sølu av fastogn settar í verk?
2.     Um ikki, hví eru hesar ikki settar í verk?
3.     Nær kann væntast, at hesar skipanir verða settar í verk?
4.     Hvussu ætlar landsstýrismaðurin at tryggja húsakeyparum ímóti at koma í fíggjarligt óføri av at hava keypt sethús við goymdum feilum?


Viðmerkingar:
Í 2011 varð løgtingslóg nr. 12/2011 um brúkaravernd í sambandi við at keypa og selja fastogn o.l samtykt. Henda lóg var harðliga tiltrongd, men hóast skjótt tvey ár eru liðin, síðan lógin kom í gildi, eru enn týðandi viðurskifti, sum ikki eru sett í verk. Her er talan um kapittul 1, greinirnar 4 og 5 í lógini, sum snúgva seg um støðufrágreiðing og ognarskiftistrygging. Hesi eru avgerandi viðurskiftir fyri at tryggja keyparan ímóti at koma í fíggjarligt óføri av at keypa hús.

Hóast tað stendur í grein 4 í lógini, at ein støðulýsing kann fyriliggja sum grundarlag undir einum húsakeypi, er veruleikin, at eingin slík finst enn. Sum skilst, noktar byggi- og ráðgevaravinnan at vera við til at gera eina støðumeting, tí sambært lógarásetingini verður teirra váði alt ov høgur, ábyrgdartryggingin verður sera høg, umframt at tann byggikøni kann koma at hefta persónliga. Føroyski marknaðurin verður sagdur at vera ov lítil til at fáa skipanina við støðufrágreiðing av virka.

Viðvíkjandi. ognarskiftistryggingini (grein 5) er hendan heldur ikki í gildi enn, tí grundarlagið undir henni er, at ein støðufrágreiðing fyriliggur. Sjálvt tá, og um støðufrágreiðingin er komin at rigga, og ein slík fyriliggur, ivast tryggingarfeløgini í, um keypari og seljari fara at tekna hesa trygging, tí  tryggingarkostnaðurin fer at vera rættiliga høgur.

Tí hevur tað týdning at fáa at vita frá landsstýrismanninum, hvat verður gjørt fyri at fáa skipanina við støðufrágreiðing og ognarskiftistrygging setta í verk. Tí eyðsæð eru hesir tættir sera týðandi at hava uppá pláss fyri at keyparin kann hava eina verju ímóti at koma í fíggjarligar trupulleikar av húsakeypi.

Dømini eru mong um fólk, ið keypa hús, sum vísa seg at hava goymdar feilir, t.d. er soppur ofta trupulleikin. Hesir húsakeyparar koma flest øll í stórar trupulleikar. Tey standa á gøtuni, um tey ikki kunnu hýsast hjá familju ella vinum. Tey hava útlit til sakarmál, ið kann taka fleiri ár, og skulu liva við óvissuni, um tey vinna sakarmálið, ella um tey fáa nakrar pengar aftur. Fíggarligu útlitini eru sera ótrygg hjá hesum fólkum, og sum borgarar enda tey í ongamannalandi, tí hóast lógarverkið skal eitast at vera har, so virkar lógin ikki á týðandi økjum.

Politiskt verður nógv tosað um, at vit mugu fáa útbúgvin fólk til landið og hægri burðartal. Hetta hongur ikki saman við, at tað mangla nøktandi viðurskifti undir tí allarmest grundleggjandi undir familjuni - nevniliga heiminum.


Á Løgtingi, 30. mai 2013



Gunvør Balle

mandag den 13. maj 2013

Kronikk 2 – Stóru fyritøkurnar og førdi vinnupolitikkurin




At Føroyar eru eitt lítið samfelag ger, at vit nátúrliga hava nakrar fáar ovurstórar fyritøkur, sum í veruleikanum fáa eina monopol-líknandi støðu. Tí eiga vit at vera eyka nógv á varðhaldi og sum samfelag tora og duga at seta greið krøv til hesar fyritøkurnar.

Hetta er seinna kronikk um stóru føroysku fyritøkurnar og vinnupolitikk. Hon viðger høvuðsvinnuna eins og ta vinnupolitisku kós, ið hevur verið galdandi seinastu árini.

Høvuðsvinnan á fáum hondum
Um vit hyggja at vinnubygnaðinum frá einum yvirskipaðum samfelagsgagnligum sjónarmiði, er stóri spurningurin, um tað er skilagott, at færri og færri fyritøkur hava ráðarætt á øllum okkara fiskatilfeingi? Tað verið seg innan aling, í uppisjóvar fiskiskapi og í heimaflotanum?

Í fiski- og alivinnuni hevur man politiskt slóðað fyri, at monopol-líknandi støða er galdandi heldur enn at roynt at fingið sunna kapping at virka. Í fyrru kronikk, har ljóskastarin var settur á tryggingar og bankatænastur, var tað brúkarin, ið er taparin av at monopol-líknandi støða er galdandi á marknaðinum. Her snýr tað seg um útflutnings-vinnur, og tí er tað restin av vinnulívinum, og í longdini alt samfelagið, ið líður undir einsháttaða eigara-strukturinum.

Talan er um tvíeggjað svørð. Øðrumegin er tað fyri eitthvørt samfelag týðandi at hava
kapitalsterkar fyritøkur. Hinvegin vilja fyritøkur í monopollíknandi-støðum altíð uppføra seg ineffektivt og nýggir aktørar sleppa ikki inn. Tað merkir, at samfelagið fær ov lítið av nýskapan, vit leggja øll eggini í eina kurv og taka harvið ov stóran váða sum samfelag.

Í alivinnuni, í uppisjóvar vinnuni og í størri og størri mun eisini í heimaflotanum, hava vit fáar vinnuligar aktørar, og harvið lítla og onga kapping um rávøruna.

Tað ger, at undirveitarar, sum veita vørur og tænastur til tey, ið sita á rávøruni, verða trongdir, og mugu bara makka rætt. Um tey eru ónøgd hava tey onki val, tí tey kunnu ikki flyta til annan kunda. Og tað ger eisini, at vit fáa ikki tað nýskapan og innovasjón, sum vit áttu at sæð, um fleiri høvdu sloppið framat. Og tað er lívshættisligt fyri eitt samfelag - tí vit skulu liva av vinnuligari nýskapan.

Vit hava eina ørgrynnu av dugnaligum vinnulívsfólki, við hugskotum og áræði til at fara undir alt møguligt virksemi tengt at høvuðsvinnum okkara. Fyri at fáa fólk at støðast og flyta aftur, mugu vit hava arbeiðspláss. Spennandi, avbjóðandi arbeiðspláss, har fólk við alskins førleikum, á ymsan hátt kunnu sleppa til verka. Politiskt hevur man gjørt av, at fáir eigarar skulu sita á fiski- og alirættindunum og tað ger, at høvuðsvinnur okkara eru so at siga hermetiskt afturlatnar fyri nýggjum leikarum. Bæði tá tað snýr seg um at sleppa framat firðunum fyri at royna at ala annað enn laks (td síl, tara el.a.) og at sleppa inn í veiðuliðið í fiskivinnuni. Og av tí sama er hetta eisini galdandi tá tað snýr seg um at sleppa framat rávøruni. Tað er torført at sleppa framat at virka og víðarigóðska rávøruna á ein annan hátt, enn tað, sum tey, ið sita á loyvum og harvið á allari rávøruni, nú einaferð hava gjørt av skal virkast.

Jú meir høvuðsvinnan verður miðsavnað á fáum hondum, jú fleiri okkara standa hendur í favn á síðulinjuni sum áskoðarar. Vit sleppa ikki framat, hóast bæði viljin og evnini eru til staðar.

Manglandi kappingin ger, at vit eru prísgivin dugnaskapinum hjá teimum fáu aktørunum, sum vit hava latið atgongdina til alla rávøruna. Vit mugu bara seta okkara vón til, at teir eru innovativir, at teir spjaða váðan, so teir ikki fara á húsagang og taka meginpartin av undirveitarunum við sær. Vit mugu bara krossa fingrar fyri, at teir eru tilvitaðir um lívfrøðiliga burðardygd og sjúkufyribyrging, og sum heild disponera so skilagott og skapa so stórt avkast til samfelagið sum gjørligt.

Hetta er hvørki forsvarligt, nøktandi ella haldbart í longdini.

Vinnupolitikkurin eggjar til vinnulig monopol
Føroyska samfelagið hevur sostatt eina stóra avbjóðing í, at tað eru fáar, stórar fyritøkur, ið eru ráðandi á týðandi vinnuøkjum - í fiski- og alivinnuni og í fíggjarvinnuni. Eitt lítið samfelag vil altíð fáa eitt vinnulív, ið er merkt av mono- og duopolum. Bæði er eins ósunn og vandamikil og eiga tí at tálmast. Men vinnupolitiskt hevur kósin seinastu árini verið at skumpa undir monopol-líknandi støður, heldur enn royna at fyribyrgja teimum. Vilji er ikki til at styrkja Kappingareftirlitið og geva tí víðkaðar heimildir, so tað veruliga kann fremja sína uppgávu og tryggja at kapping er til staðar á teimum marknaðum, har monopol-líknandi støður eru. Td innan tele, orku og fígging. Endamálið við at styrkja Kappingareftirlitið munandi er eyðsýnt, nevniliga at geva føroyska brúkaranum so kappingarførar prísir sum gjørligt. Hetta er í síðsta enda við til, at vit sum samfelag standa okkum í kappingini um at draga fólk til landið.

Ì fiski- og alivinnuni hevur førdi politikkurin beinleiðis eggjað til tær monopol-líknandi støður, ið eru galdandi, heldur enn at roynt at fingið sunna kapping í høvuðsvinnunar. Vilji er ikki til at innføra marknaðarbúskap í fiskivinnuni, so fleiri høvdu fingið møguleika at sloppið framat. Alt tos um uppboðssølu av fiskirættindum verður kveistrað til viks við páhaldum um at tað er teoretiskt og ógjørligt at fáa at rigga í praksis. Hetta er bert ein hent umbering. Politiski meirilutin heldur tað vera heilt skeivt, at tað almenna selir fiskiloyvir á fríum marknaði, men í fínasta lagi, at vinnuligu aktørarnir handla við fiskiloyvum sínamillum á privata marknaðinum. Aftaná at teir hava fingið loyvini foreraði frá tí almenna. Er viljin til staðar, finna vit sjálvsagt eina loysn á teknikalitetunum, so vit stigvíst fáa eina uppboðssølu at rigga. Hetta skal gerast uttan at taka grundarlagið undan verandi reiðarum, tað snýr seg um gera okkum nakrar royndir við tí og so rætta til so hvørt. Politisk útluting av fiskiloyvum er ikki haldbar í longdini, tað er nú sólarklárt fyri einum stórum meiriluta av fólkinum. Tí er ein marknaðarstýrd fiskivinna einasta loysn á trupulleikunum vit hava í fiskivinnuni.

Samanumtikið, átti tað at verið øllum greitt, at vit reka ikki rættan vinnupolitikk, tá vit lata so stórt vald upp í hendurnar á fáum, stórum fyritøkum, sum tískil seta dagsskránna í samfelagnum. Borgarar, restin av vinnulívinum og politiska skipanin eru prísgivin dugnaskapinum hjá leiðslunum í hesum fyritøkum og gerast í alt størri mun statistar, ið hyggja at og vóna at alt gongur væl.

Soleingi tær stóru fyritøkurnar hava ta einaráðandi støðu tær hava á marknaðinum, hava tær framvegis sínar skyldur. Eg eftirlýsi ein hugburð og vilja frá teimum til, at taka nógv størri ábyrgd av samfelagsmenningini í síni heild. At tær av álvara byrja at arbeiða við hugtakinum CSR – corporate social responsibility.  Tvs. taka ábyrgd og vísa atlit fyri starvsfólkum og kundum, at tey luttaka í gransking og stuðla undir vinnumenning, so vit fáa størri vinnuliga nýskapan og harvið búskaparvøkstur.

Men størstu ábyrgd eigur politiska skipanin. Sum tað fyrsta eigur hon at byrja at liberalisera fiskivinnuna, so vit fáa økta kapping um atgongdina til rávøruna. Og hon eigur at tora at regulera og seta stóru fyritøkunum krøv. Og í triðja lagi eigur politiska skipanin at styrkja Kappingar- eftirlitið munandi og geva tí nógv víðari heimildir.

Fáa vit stóru fyritøkurnar til at vísa størri samfelagsábyrgd og politiska valdið til at hava dirvið til at gera tær neyðugu nýskipanirnar, kunnu vit fáa veruliga nýskapan og vinnumenning á øllum økjum og tá eru vit á rættari kós.

Gunvør Balle

søndag den 5. maj 2013

Stóru fyritøkurnar hava eisini samfelagsábyrgd


Kronikk 1 – Stóru fyritøkurnar og førdi vinnupolitikkurin

At Føroyar eru eitt lítið samfelag ger, at vit nátúrliga fáa nakrar fáar ovurstórar fyritøkur, sum í veruleikanum fáa eina monopol-líknandi støðu. Tí eiga vit at vera á eyka varðhaldi og sum samfelag tora og duga at seta greið krøv til hesar fyritøkurnar.

Hetta er fyrra kronikk av tveimum, ið snúgva seg um ta tyngd og ovurstóru ávirkan tær størstu fyritøkurnar í Føroyum hava á samfelagið. Í hesari grein verða fíggjar- og kt vinnurnar viðgjørdar saman við hugtøkunum shareholder value og stakeholder value.

Shareholder value contra stakeholder value
Vit hava nakrar fyritøkur í Føroyum sum, í mun til støddina av føroyska samfelagnum og búskapin, eru sera stórar og flestar kasta nógvan vinning av sær. Hesar síggjast serliga innan fiskivinnuna, alivinnuna og í fíggjarvinnuni. Tað er sjálvsagt positivt og neyðugt við sterkum fyritøkum, tí skjótt gongur hvønn vegin og okkurt skal vera at standa ímóti við. Hesar fyritøkur hava tó ein serliga týðandi leiklut í samfelagnum og stóra ávirkan á møguleikarnar hjá bæði húsarhaldum og restini av vinnulívinum at menna seg. 

Vit kunnu av røttum spyrja
- um stóru fyritøkurnar bara eru til fyri partaeigararnar?
- um tað er í lagi, at bankarnir flyta kt-tænastur sínar uttanlands?
- er tað í lagi, at føroyski bankakundin rindar nógv hægri rentu enn danski kundin í sama banka?
- er tað í lagi, at TF, hóast kvarta milliard í yvirskoti um ári, sigur fólki upp?

Spurningurin er, um tær stóru fyritøkurnar ikki hava aðra skyldu enn tað sum kalt og kensluleyst nevnist share-holders value? Tvs at skapa størst møguligt avkast til íleggjararnar. Er tað ov nógv at forvænta, at tær eisini vísa ábyrgd mótvegis kundum, starvsfólkum og samfelagnum sum heild? Hetta sum verður rópt sosial ábyrgd ella stakeholders value.

Stine Bosse var í fleiri ár ovasti stjóri í Tryg og er nú farin í starv á CBS. Hon segði í samrøðu við fjølmiðlar, at tað er ikki í lagi at fyritøkur, ið hava serliga stórt yvirskot, siga starvsfólki upp. Tað, at standa á odda fyri eini fyritøku, skal ikki bara snúgva seg um at skapa yvirskot og avkast til eigararnar. Sjálvt um tað er sera umráðandi at hava fokus á botnlinjuna, skulu vit tryggja okkum, at hesar fyritøkur eisini leggja nakað til tað samfelag, tær eru partur av. Soleiðis fullu hennara orð.

Henda útsøgn varð harðliga kritiserað, men í WA 22/3-13 tekur Per H. Hansen, professari á CBS táttin upp, og hugleiðir um boðskapin hjá Bosse. Hann heldir, at tað má vera í lagi at vísa á, at ein fyritøka hevur ein breiðari hóp av interessentum at standa til svars fyri, enn bara partaeigarunum. Hann spyr, um tað ikki eigur at bera til, at eitt tættari samstarv millum arbeiðsgevarar og arbeiðstakarar kann geva fyritøkunum fleiri fyrimunir, enn bara einoygt at fokusera á útreiðslur og botnlinju.

Friedman og Chicago-skúlin hava hildið fast við “at einasta sosiala ábyrgd fyritøkur hava, er at vaksa um yvirskotið”. Per H. Hansen vísir á nýggjari økonomiskar teoriir, ið gera upp við Chigago-skúlan, tí shareholder-value tankin er eitt tíðaravmarkað, søguligt fenomen og ikki ein nátúr-lóg í búskaparfrøðini. Hansara niðurstøða er, at orðini frá Bosse skulu síggjast sum eitt tekin um eina mótrørslu, ið er við at taka seg upp, til shareholder-value tankasettið.

Fíggjarvinnan og samfelagsábyrgd
Herfyri var ljóskastarin settir á, at TF Holding segði starvsfólki upp samstundis sum úrslitið fyri 2012 væntast at verða methøgt. Helst betur enn tær 200 milliónirnar, sum samtakið hevur haft í avlopi árliga seinastu trý árini. Væntandi fer eginognin í ár uppum tvær milliardir krónur.

Í miðlunum svarar leiðslan upp í saman, “vit hava skyldu til at reka fyritøkuna so skynsamt sum tilber og tí er neyðugt at effektivisera”. Tá Dimma spyr, hvønn hetta skal vera til gagns fyri, svarar stjórin, at tað er til gagns fyri limirnar. Vell. Limirnir eru tú og eg og øll fólk í Føroyum. Spurningurin er, hví TF nýtist at hava so ovurstór fíggjarlig yvirskot. Vit, partaeigararnir, fáa sum kunnugt ikki vinningsbýti, men vit áttu langt síðan at havt fingið ágóða av lægri tryggingargjøldum. Við uppsøgnunum og harvið rationaliseringunum vísir leiðslan á, at nú fara vit at fáa ágóða av lækkandi tryggingarprísum.

Men er hetta ikki ov lætt sloppið?

Avgerðin hjá føroysku bankunum fyri nøkrum árum síðani at flyta kt-tænastur sínar uttanlands, er enn eitt dømi um at stóru aktørarnir á fíggjarmarknaðinum einoygt høvdu fokus á virði fyri partaeigararnar og ikki tóku neyðuga samfelagsábyrgd.

Bankaleiðslurnar eru støðugt í verjustøðu, og halda at politiska skipanin, kommunur og kundar døma tey ov hart og vísa ov lítið forstáilsi fyri teirra støðu. Tað hevði klætt bankunum, heldur at sýnt eitt vet av eyðmýkt og roynt at skilt, hví luftin er lødd við so stórari ónøgd um teirra framferðarhátt. Tey eiga at síggja ta heilt serliga dominerandi støðu tey eru í og hvussu stóra ávirkan teirra dispositiónir hava fyri hvørt húsarhald og fyri vinnufyritøkur í Føroyum.

Føroyski bankakundin rindar nógv hægri rentur enn danski kundin í sama banka og tí átti tað ikki at undra bankarnar, at fólk eru ónøgd og spyrja tann mest nærliggjandi spurningin: Er tað føroyski kundin, sum gjøgnum tænastugjøld og høga rentu rindar fyri útrásar ævintýrið? Og hvat hava vit fingið burturúr útrásini og at kt-skipanin varð útveitt? Hvussu hava hesar avgerðir gagna føroysku kundunum og samfelagnum?

Tað sum føroyska samfelagið merkir er: Rúgvuvís av tænastugjøldum, methøgar rentur, niðurlagdar deildir og nógvar uppsagnir seinastu árini, bæði á Elektron og í bankunum. Stórt tal av vælútbúnum kt fólki hava mist arbeiðið, summi teirra hava noyðst at flyta av landinum við allari familjuni. Kt-vinnan er ein framtíðarrættað, vitanartung vinna, sum eigur at vera eitt satsingsøki. Tað er slíkar vinnur, vit hava so harðliga brúk fyri at menna, bæði fyri at fáa fólk at støðast og tey útbúnu at flyta heim. Men tá størsti avtakarin av kt-tænastum, fíggjarvinnan, útveitir sítt kt-kervið, er grundarlagið burtur fyri at ein verulig kt vinna kann menna seg.

Útveitanin av kt-kervinum var ein óskiljandi og beinleiðis oyðileggjandi avgerð. Og bankarnir have enn ikki megnað at givið okkum eina góða frágreiðing uppá, hví tað var  skilagott. Eru tað bara bankarnir sum hava fingið okkurt burturúr? Altso shareholders value? Meðan stakeholders value - samfelagið - mátti rinda prísin? Og um tað er svarið, er tað so nøktandi?

Hesar fyritøkur vilja helst argumentera ímóti og siga, at víst vísa tær samfelagsábyrgd. Altjóða krøv til solvens eru økt og tær mugu tí reka fyritøkuna so skynsamt og kostnaðar-effektivt sum møguligt. Haraftrat seta tey ávísa upphædd av á hvørjum ári til alment gagnlig endamál. Øll vita vit jú, hvussu nógv tær stuðla ítróttinum og viðhvørt fær listin og mentanin enntá okkurt sløð.

Eiga vit bara at stilla okkum til sættis við tað svarið? Yppa øksl og góðtaka at soleiðis má tað bara vera?

----
Í seinnu kronikk verður fiski- og alivinnan viðgjørd saman við førda vinnupolitikkinum.

Gunvør Balle



torsdag den 2. maj 2013

Bandasvnið hjá KVF: Svar frá Bjørn Kalsø


Svar

upp á


fyrispurning frá Gunvør Balle, løgtingskvinnu, eftir Tingskipanini § 52a. Fyrispurningur 41/2012 um bandasavnið hjá Kringvarpinum, settur Bjørn Kalsø, landsstýrismanni í mentamálum, (at svara skrivliga eftir TS § 52a)

  1. Hvussu ætlar landsstýrismaðurin at tryggja, at bandasavnið hjá Kringvarpi Føroya verður varðveitt?
  2. Ætlar landsstýrismaðurin at fylgja tilmælinum frá arbeiðsbólkinum frá 2010 um digitalisering og varðveitslu av bandasavninum?

Svar
Til 1 og 2: Í løgtingslóg um kringvarp frá 2006 er í § 15 ásett, at tað er Kringvarp Føroya, sum hevur skyldu at goyma eintak av allari eginframleiðslu í miðlasavni knýtt at Kringvarpi Føroya.

Í § 15 í somu lóg eru eisini ásetingar um, at landsstýrismaðurin ásetir nærri reglur um skipan og rakstur av miðlasavninum. Hesar reglur eru ikki gjørdar enn.
Leggjast kann afturat, at tað í verandi public service-sáttmála stendur, at Kringvarp Føroya skal virka fyri at halda savnið á einum tryggum og dagførdum stigi.

Hóast nevndu ásetingar í lógini og í public service-sáttmálanum, so hevur higartil tíverri ikki eydnast Kringvarpinum at tryggja bandasavnið og tess varðveitslu á tryggan hátt.

Leggjast kann afturat, at public service-sáttmálin skal endurskoðast, so hann kann endurnýggjast við árslok. Og í samband við arbeiðið at endurnýggja sáttmálan ætlar Mentamálaráðið eisini at gera reglur um skipan og rakstur av miðlasavninum.

Mentamálaráðið fekk í oktober 2010 upprit um Bjargingarverkætlan fyri bandasøvn Kringvarpsins frá Kringvarpi Føroya og Søvnum Landsins.

Niðurstøðan í uppritinum var, at ein bjargingarverkætlan, fíggjað av Mentamálaráðnum, skuldi setast í verk. Bjargingarverkætlanin skuldi tryggja talgilding og varðveitslu av føroyskum loftmiðlatilfari í framtíðini. Mett varð, at verkætlanin fór at kosta 27 mió. kr. ella 2,7 mió. kr. árliga í 10 ár.

Mentamálaráðið viðgjørdi uppritið og metti tá, at varðveitingarstøðan viðvíkjandi bandasavninum var væl lýst, men at metingarnar viðvíkjandi talgildingini og kostnaðinum ikki vóru nóg væl grundaðar.

Eg meini avgjørt, at bandasavnið í Kringvarpinum skal varðveitast, og at vit eiga at finna eina loysn á hesum máli. Ætlanin er tí í fyrsta umfari, at vit saman við Kringvarpinum, Søvnum Landsins og øðrum viðkomandi pørtum lýsa, hvussu vit kunnu fáa eitt betri grundarlag fyri talgildingini og kostnaðinum av hesum arbeiði, áðrenn farið verður undir varðveitingarætlanina og at finna útvegir fyri, hvussu hon verður fíggjað.




Vinarliga


Bjørn Kalsø
landsstýrismaður