Munnligur fyrispurningur um skerjing av Námi, játtanini til Tónleik og Sang og Mentanargrunnin

Munnligur fyrispurningur

til

Bjørn Kalsø, landsstýrismann í mentamálum

viðvíkjandi skerjing av Mentanargrunninum, Námi og játtanini til Tónleik og Sang

1.     Hvøjrar mentanarpolitiskar hugsjónir liggja aftanfyri ógvusligu skerjingina av Mentanargrunninum?

2.     Hvussu ætlar landsstýrismaðurin at tryggja skúlanæmingum dagført, føroyskt undirvísingartilfar, tá Nám verður skorið?

Viðmerkingar:

Ad 1: Mentanargrunnurin er arbeiðsgevari hjá teimum sum royna at virka sum yrkislistafólk. Vit eru so ómetaliga rík í hesum landinum, at her eru so nógv listarliga gávaði fólk, sum við sínum listaframsýningum, filmum, sjónleiki, konsertum og bókaútgávum megna at inspirera okkum og støðugt taka okkum á bóli.

Men við teimum ætlanum, ið liggja fyri framman, verður langt ímillum listarligu upplivingarnar í framtíðini. Tí ongin ivi er um, at tað er játtanini til Musikkskúlan, til Tónleik og Sang og til Mentanargrunnin, ið hava tryggjað okkum allar hesar listaupplivingar. Hesar kontur verða skornar inn á bein, og allarharðast skal Mentanargrunnurin skerjast. Hetta er ein játtan, sum frammanundan er so óendaliga lítil og verður togað sundur millum frítíðarítriv og yrkislist. Mentanargrunnurin fær 20% minnið at luta út til okkara frammanundan forarmaðu listafólk. Hetta er lutfalsliga tann allarstørsta skerjingin, sum nøkur konto er útsett fyri í allari fíggjarlógini.

Tí er tað sera áhugavert at fáa at vita, hvørjar mentanarpolitiskir hugsjónir liggja aftanfyri eina so greiða niðurraðfesting av tí arbeiði, ið Mentanargrunnurin stuðlar.

Ad 2: Nám er fremsti veitari til føroyska skúlaverkið, tá ið tað viðvíkur undirvísingartilfari.

Mentamálaráðharrin frøist uttan iva nú um ta nýggju avtaluna, ið júst er gjørd millum føroyskar og danskar myndugleikar, har lesandi við føroyskari miðnámsútbúgving nú lúka upptøkutreytirnar, um tey hava føroyskt mál á A stigi

Men tá bæði Mentanargrunnurin verður skorin so meint og Nám somuleiðis, so verður enn minnið útgivið á føroyskum. Tvs at vit  fáa enn torførari við at geva miðnámsskúlanæmingum føroyskar skaldsøgur og skúlabøkur at lesa, soleiðis at teir fáa eitt nóg dygdargott innihald í føroyskt á A stigi.

Um onki verður givið út á føroyskum, so mennist málið ikki. Tað er tí alneyðugt, at vit hava nakrar bøkur at lesa. Tað finnast næstan ikki ungir rithøvundar í Føroyum í dag og av tí sama er lítið og onki til av ungdómsskaldskapi og lítið verður týtt til børn og ung av samtiðar bókmentum. Tí áttu hesar játtanir heldur at verið styrktar. Landsstýrismaðurin verður biðin um at greiða frá, hvussu vit fáa ment føroyska málið og føroyskt undirvísingartilfar, tá hesar týðandi játtanir verða skerdar.

Á Løgtingi, 9. Oktober 2012

Gunvør Balle

Løgtingskvinna